Dodatek stażowy, choroba i składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie wchodzą składniki wynagrodzenia, które pracownik zachowuje w trakcie pobierania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego czy świadczenia rehabilitacyjnego. Wynika to wprost z § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Takim składnikiem wynagrodzenia może być dodatek stażowy, jeżeli jest on wypłacany w stałej miesięcznej wysokości bez względu na to, czy pracownik w danym miesiącu pracował, czy też był chory i przebywał na zwolnieniu lekarskim.
Oczywiście dodatek ten jest wyłączony z podstawy wymiaru tylko za okres choroby pracownika. Natomiast za okres, w którym pracownik świadczył pracę, dodatek ten stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz w konsekwencji ubezpieczenie zdrowotne.
Od dodatku stażowego wypłacanego za okres choroby pracownika pracodawca nie nalicza i nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
W sytuacji, gdy pracownik otrzymuje dodatek stażowy za okres choroby, za który przysługuje mu prawo do wynagrodzenia chorobowego (czyli za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym), dodatek ten nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Czyli od kwoty dodatku stażowego (części dodatku stażowego wypłaconego za czas choroby) nie należy naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się bowiem przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia podstawy do kwoty tzw. 30-krotności. Podstawa ta jest pomniejszana o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika i potrącone przez pracodawcę z jego wynagrodzenia.
Oznacza to, że gdy od danego przychodu nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, to również nie należy od niego naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wyjątkiem jest wynagrodzenie chorobowe, od którego nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, a jest naliczana składka zdrowotna.
Kodeks pracy w zakresie ustalania wysokości wynagrodzenia chorobowego odsyła do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. W zasadzie zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy są naliczane od tej samej podstawy.
Podstawę wymiaru zasiłku (oraz wynagrodzenia chorobowego) dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe.
W podstawie wymiaru nie uwzględnia się składników, które nie są pomniejszane za okres pobierania zasiłku. Dodatek stażowy jako składnik wynagrodzenia niepomniejszany za okres choroby nie wchodzi więc do podstawy wymiaru zarówno wynagrodzenia, jak i zasiłku. Nie możemy go więc traktować jako wynagrodzenia chorobowego.
Takim składnikiem wynagrodzenia może być dodatek stażowy, jeżeli jest on wypłacany w stałej miesięcznej wysokości bez względu na to, czy pracownik w danym miesiącu pracował, czy też był chory i przebywał na zwolnieniu lekarskim.
Oczywiście dodatek ten jest wyłączony z podstawy wymiaru tylko za okres choroby pracownika. Natomiast za okres, w którym pracownik świadczył pracę, dodatek ten stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz w konsekwencji ubezpieczenie zdrowotne.
Od dodatku stażowego wypłacanego za okres choroby pracownika pracodawca nie nalicza i nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
W sytuacji, gdy pracownik otrzymuje dodatek stażowy za okres choroby, za który przysługuje mu prawo do wynagrodzenia chorobowego (czyli za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym), dodatek ten nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Czyli od kwoty dodatku stażowego (części dodatku stażowego wypłaconego za czas choroby) nie należy naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się bowiem przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia podstawy do kwoty tzw. 30-krotności. Podstawa ta jest pomniejszana o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika i potrącone przez pracodawcę z jego wynagrodzenia.
Oznacza to, że gdy od danego przychodu nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, to również nie należy od niego naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wyjątkiem jest wynagrodzenie chorobowe, od którego nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, a jest naliczana składka zdrowotna.
Kodeks pracy w zakresie ustalania wysokości wynagrodzenia chorobowego odsyła do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. W zasadzie zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy są naliczane od tej samej podstawy.
Podstawę wymiaru zasiłku (oraz wynagrodzenia chorobowego) dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe.
W podstawie wymiaru nie uwzględnia się składników, które nie są pomniejszane za okres pobierania zasiłku. Dodatek stażowy jako składnik wynagrodzenia niepomniejszany za okres choroby nie wchodzi więc do podstawy wymiaru zarówno wynagrodzenia, jak i zasiłku. Nie możemy go więc traktować jako wynagrodzenia chorobowego.
